La lucha indígena

El pueblo Wixarika de Jalisco recibe con beneplácito la noticia de la modificación al artículo 230 de la Ley de Telecomunicaciones por parte del Congreso de la Unión. Esta modificación reconoce y fomenta el uso de las lenguas indígenas en las radiodifusoras del País. Es destacable que las fracciones de los partidos políticos representados en esa Cámara, hayan aprobado con 431 votos a favor la iniciativa presentada por Clemente Castañeda, coordinador de los Diputados Ciudadanos.
Coincidimos con Castañeda en que esta iniciativa tiene origen en las luchas de los indígenas en diferentes ámbitos como son la defensa de sus territorios, la defensa de su soberanía alimentaria con maíces nativos; por ello este logro se traduce en el reconocimiento de luchas de hombres y mujeres ante las adversidades que aún prevalecen en nuestros derechos.
Esta ley señalaba que los concesionarios de las radiodifusoras “deberán hacer uso del idioma nacional”, lo que no solo violaba los derechos lingüísticos reconocidos por nuestra Constitución, sino representaba un retroceso en el reconocimiento y protección de los derechos indígenas y de las variantes lingüísticas”.
Así pues, comparto mi reconocimiento con otros pueblos de Jalisco como los Nahuas, los pueblos  radicados en la zona metropolitana de Guadalajara y por supuesto con Wixaritari de Jalisco, Nayarit y Durango, al trabajo de la bancada de Movimiento Ciudadano; un manifiesto de lucha, solidaridad para lograr una conciencia de la realidad donde “no se ha logrado atender la desigualdad y la marginación de nuestros pueblos, la discriminación institucionalizada en el País”, como añade el diputado Castañeda.
Niuki  te+teri taheima nuakame puhek+arix+
Wixaritari Jalisco kiekatari ´aix+ ta hepa+tsita p+´ane niuki taheima nuakame muyek+árix+k+ artículo 230 de la ley de Telecomunicaciones Congreso de la Unión mihekwariyax+k+, ´ik+ payetaine kename taniuki hekiaka nat+ radiodifusoras mukuwet+katsie ´ena takiekaritsie, ´Aix+ p+´ane yunait+ partidos políticos hetsie me´aye´ut+ 431 mepuvotaruwa ík+ hepatsjta, ´ik+ yeme pinet+a Jalisco kiekame Clemente Catañeda titewat+, Diputados ciudadanos wa´ukiyari.
Castañeda m+tikuxata hepa+ ley muhekwrix+ hau´eriet+ p+katiy+ane te+teri waniuki hetsie p+rakuwiet+ka mekayu´eiriekaku yukwie heima menuat+, yu´iku heima menuat+ mukaheuyewautsenik+; ´ik+ m+ya m+tiuy+ m+k+ p+ta p+wat+r+kariya ´ukitsi ´ukarimat+ p+wa´uximayatsika tem+nanaimariek+.
´Ik+ ley payetainekai radiodifusoras memeuxeiya waniu “kem+´ane niuk+ muyuniuka ta kiekaritsie m+k+ rekia panayeneikani”, ´ik+ te+teri taniuki wa+kawa muxuawe  waheukah+pat+ paine ta Constitución m+pa+ p+kahaine t+t+, wa´at+t+ ri p+tahex+r+wakai niuki wa+kawa muxuawe p+kanaki´eriekai.
Hiik+, te+teri Jalisco tem+tama ´aix+ tep+teheu´erieka Nahuas, te+teri yunait+ Guadalajara kiekariyaritsie xemukutei, tsiere ta´iwama wixaritari Nayarit kiekatari, Durango kiekatari, ´ay+wekat+ka diputadotsixi Movimiento Ciudadano memaye´u waniuki p+renakix+, netixehah+aweit+ nepaine tep+kayu´eirieka, tep+taparewieka tep+tehamaika kenami ´akuxi tenanaimarie, wateheukax+riya tame te+teri, naimek+ tep+ta´+wiyarie tep+tekunamiyarie, diputado Castañeda mitikumamatepa+.
Héctor Montoya
Originario de la Comunidad de San Andrés Cohamiata, en Mezquitic, Jalisco. Es secretario de Asuntos Indígenas de Movimiento Ciudadano Jalisco.